ในนิทานชาดก กล่าวถึงนกยูงที่งดงาม ในเวลาเช้าจะท่องบ่นสาธยายมนต์ก่อนออกไปหาอาหาร เป็นมนต์ป้องกันการจับตัวของนายพราน วันหนึ่งได้ไปพบนกยูงที่แสนงดงาม มีจิตกระสันต์ลืมการท่องมนต์ วันนั้นจึงถูกนายพรานจับไปถวายพระเจ้าพรหมทัตแห่งพาราณสี นกยูงที่งดงามนั้นเศร้าใจ ไม่ยอมกินอาหาร เมื่อพระเจ้าพรหมทัตตรัสถาม จึงทูลถึงความขาดสติของตนด้วยความหลงไหลจนลืมท่องมนต์ทำให้มีภัยมาถึงตัว พระเจ้าพรหมทัตได้ฟังจึงขอให้นกยูงท่องมนต์นั้นทุกเช้า ต่อมาจึงได้ปล่อยนกยูงนั้นกลับสู่ป่าหิมพานต์ดังเดิม

บุคคลพึงไม่ลืมฝึกจิต สวดมนต์ทำสมาธิ เพื่อพ้นภัยในวัฏฎ ดังเช่น เรื่องราวของนกยูง โพธิสัตว์ ที่สมเด็จพระบรมศาสดาประทานโอวาทเหล่าพุทธบริษัทสี่อย่าได้หลงลืมสติจนภัยมาถึงตนในที่สุด ดังเช่น นกยูงนี้....

การทำงานอย่างตั้งใจแม้ว่าจะถือว่าต้องใช้สมาธิ การอ่านหนังสือก็ต้องมีสมาธิ การเรียนการศึกษาก็ต้องมีสมาธิฟังอาจารย์สอน การใช้ชีวิตประจำวันจะทำอะไรล้วนต้องใช้สมาธิ 

แต่สมาธิที่เรารู้จักและเป็นไปกับชีวิตประจำวันนั้น บางครั้งเราก็ไม่มีสติกำกับ ซ้ำยังปะปนด้วยคติทั้งสี่ คือ ตั้งใจด้วยความชอบ ตั้งใจเพราะกลัวคนว่า ตั้งใจเพราะถูกสบประมาท จิตมีความโกรธ ตั้งใจเพราะความอาฆาตซึ่งเป็นอกุศลจิต

ดังนั้นจึงไม่จัดว่าเป็นสมาธิที่เป็นกุศล หรือเป็นสมาธิที่จะเกิดปัญญาในทางธรรม เราจึงควรฝึกในการทำกิจทุกอย่างด้วยสมาธิที่มีสติในทุกอิริยาบท นั่งตรง ยืนตรง รู้เดิน รู้นอน รู้ว่าคิด รู้ว่าทำ และฝึกให้อยู่กับชีวิตประจำวันของเรา เริ่มฝึกตั้งแต่วันนี้นะคะ จะเกิดประโยชน์ทั้งในหน้าที่การงานและการปฏิบัติ และจะรู้ว่าเราเป็นคนที่ฉับไวในการแก้ปัญหาได้ทุกเรื่องค่ะ

วันพระวันนี้ สิ่งที่เราต้องปฏิบัติอย่างยิ่ง คือการพิจารณาออกจากตัวตนให้ได้ พูดและคิดทำเป็นเรื่องยาก ก่อนอื่น ตอบคำถามตัวเองให้ได้ชัดเจนว่า

เรา ได้ขึ้นชื่อว่าเป็นผู้ให้จนถึงที่สุดเท่าที่เราจะทำได้หรือไม่ เราเป็นผู้ไม่ติดค้างใคร นึกถึงความสุขของผู้อื่นก่อนเสมอ 

เราอย่าไปปะปนกัน ระหว่างการปฏิบัติในปัจจุบันกับผลกรรมในอดีต ด้วยการคิดว่า เราทำความดีขนาดนี้ ทำไมจึงลำบากและยากจน

เราลำบากเพราะวิบากกรรมทำให้คนอื่นลำบาก เรายากจนเพราะไม่เคยให้อะไรใครในอดีต

ดังนั้น เราจึงจะไม่ทำในสิ่งที่ไม่ดีอีก ทำวันนี้ให้ดี ให้มากที่สุด ผลดีจะเข้ามามากๆเช่นกัน

ทำจิตให้ผ่องใสด้วยวิธิคิดอย่างนี้ เป็นการลดตัวตนเบื้องต้น แล้วสวดมนต์ทำสมาธิก่อนนอนนะคะ