บัญญัติข้อที่เจ็ดของเถาจูกง "ใช้คนเป็น ให้ถูกกับงาน"

บัญญัติทั้งหกข้อของเถาจูกง มักเกี่ยวพันกับสินค้าและลูกค้า ซึ่งเป็นการจัดการที่เกี่ยวพันกับสินค้าและความพอใจของลูกค้าโดยตรง แต่บัญญัติข้อที่เจ็ดนี้ เป็นการจัดการภายใน หรือสมัยใหม่เรียกว่า การบริหารการจัดการภายใน

การทำงานของทุกคน ย่อมไม่เป็นที่ถูกใจกันระหว่างนายจ้างกับลูกจ้าง ซึ่งเป็นเรื่องปกติทั่วๆไป หรือแม้กระทั่งกับเพื่อนร่วมงานเอง ก็อาจมีอุปนิสัยใจคอที่ขัดกัน นำมาซึ่งความเสียหายในงาน

สิ่งสำคัญที่นายจ้างควรจะมีไว้เป็นคุณสมบัติประจำตัว คือ การเรียนรู้อุปนิสัยใจคอของแต่ละคน และต้องรู้ถึงธรรมชาติการทำงานของลูกจ้างทุกคน ซึ่งแตกต่างจากการดูลักษณะคน กล่าวคือ การดูลักษณะคน จะบอกถึงอุปนิสัยที่ซ่อนอยู่ภายในซึ่งอยู่ในบทที่หนึ่งที่เราจะต้องเรียนรู้อยู่แล้ว เพราะข้อที่หนึ่งนั้น จะเน้นหนักถึงความซื่อสัตย์ และความอดทนในการทำงาน แต่ในข้อที่เจ็ดนี้ จะต้องเข้าใจถึงลักษณะการทำงานเพื่อใช้คนให้ถูกกับงาน เพื่อประสิทธิภาพของแต่ละบุคคล ที่จะเปล่งประกายอย่างเต็มที่เมื่อทำงานที่ถูกกับอัธยาศัยของตน

ยกตัวอย่างเช่น พนักงานคนหนึ่งขี้อาย ไม่ช่างพูด ชอบทำงานเงียบๆ ตามที่สั่ง แต่มีหน้าตาสะสวย จึงถูกวางไว้ในตำแหน่งต้อนรับอยู่หน้าร้าน แทนที่จะได้ทำเอกสารสนับสนุนอยู่เบื้องหลัง หรือ พนักงานที่ไม่ชอบติดต่อสังคม ทั้งไม่ขยันกระตือรือร้นที่จะพบปะพูดคุย เปราะบางกับการได้รับการปฏิเสธ ได้รับตำแหน่งฝ่ายขาย ทั้งที่มีเพียงความสามารถในการขับรถและรู้จักผู้คนมากกว่านาย ถ้าเป็นเช่นนี้ ปัญหาย่อมเกิดขึ้นและจะมีผลเสียในงานอย่างแน่นอน แต่ถ้าหันมาพิจารณาและมอบหน้าที่ให้ตรงกับคุณสมบัติจะทำให้ทุกอย่างราบรื่นขึ้น

เรียนไม่เก่ง วิชาการไม่มี แต่รู้จักเอาใจ สุภาพอ่อนน้อม ไม่ถือสากับลูกค้าเจ้าอารมณ์ หรือลูกค้าขี้บ่น จะเหมาะสมกับการอยู่หน้าร้าน คอยรับแขกเอาใจลูกค้า

หัวสมองปราดเปรื่อง มักเสนอไอเดียดีๆขึ้นมาเสมอ ทำงานฝ่ายโฆษณา สร้างสรรค์ คิดแผนประชาสัมพันธ์หรือการเงิน

ร่างกายแข็งแรง หนักเอาเบาสู้ ไม่ฉลาดในการทำเอกสาร ทำหน้าที่ ขนย้าย ขับรถ พนักงานรักษาความปลอดภัย

มีความรู้เกี่ยวกับสินค้า พยายามรู้จักสินค้า มีมุมมองที่ดีในตัวสินค้า ทั้งชอบติดต่อสัมพันธ์กับคนทั่วไป ทำงานติดต่อกับลูกค้าภายนอก เป็นเซลส์แมน

เป็นพนักงานบัญชี ไม่จำเป็นต้องมีมนุษยสัมพันธ์ แต่ต้องคิดบัญชีแม่นยำ ทำงานเป็นระเบียบเรียบร้อย ทำงานตามเวลา

หากต้องการคนควบคุมเก็บสินค้า หรือทำงานเก็บเงิน ต้องมีคุณสมบัติซื่อสัตย์ มีความละเอียดรอบคอบ ไม่ประมาทเรื่องเงิน

คนที่เป็นผู้จัดการร้าน ต้องมีมนุษยสัมพันธ์ที่ดี รู้จักแก้ปัญหาเฉพาะหน้า ทั้งเป็นที่รักและไว้วางใจของลูกน้อง นั่นคือต้องเข้าถึงลูกน้องและมีเมตตา ไม่ไช่จะเก่งแต่การจัดการเพียงอย่างเดียว

ผู้เป็นเถ้าแก่ ยิ่งต้องควบคุมคนได้อย่างทั่วถึง ไม่มีที่รักที่ชัง คนที่มีปัญหาต้องไม่มีปัญหาเมื่ออยู่ในความดูแลของเถ้าแก่ที่มีฝีมือ การยอมรับฟังความคิดเห็นของทุกคน รักษาวาจา รับผิดชอบงาน สามารถแก้ปัญหาทั้งภายนอกภายในให้ลุล่วง เมื่อมอบหมายงานให้ใครแล้วต้องเชื่อใจ สุภาษิตจีนมีว่า

“ ไม่ไว้ใจ อย่าใช้คน และใช้คน ต้องไม่ระแวง “

การใช้คนตามลักษณะนิสัยอย่างนี้ จะทำให้กิจการลุล่วงไปได้ ถ้าสักแต่ว่าโยนงานให้ทำ โดยไม่ดูลักษณะนิสัย นอกจากเป็นการไม่สนับสนุนส่งเสริมคนในทางที่ถูกแล้ว ยังทำให้งานเสียหายได้

เถาจูกงเปรียบเทียบกับการศึก โดยยกตำราพิชัยสงครามซุนวูที่กล่าวว่า “กองทัพที่แข็งแกร่ง มิใช่เพราะทหารมาก” นั่นคือ คุณภาพสำคัญกว่าปริมาณ

กฎของเถาจูกง ไม่ได้หมายถึงการแสวงหาผู้รู้ชำนาญการเฉพาะ แต่เป็นการดูคนที่มีอยู่และใช้คนให้เหมาะกับงาน เพราะคนทุกคนต่างก็อยากได้คนที่มีความสามารถด้วยกันทั้งสิ้น จงถือเอาคนที่อยากจะทำงานเป็นหลัก แล้วดูคุณสมบัติของเขาว่าเหมาะกับงานประเภทใด แล้วส่งเสริมให้แสดงซึ่งความสามารถให้เต็มที่ ยึดหลักการไม่จู้จี้กับรายละเอียดมากเกินไป ทั้งเที่ยงธรรมไม่มีเรื่องส่วนตัว

เยว่อ๋องโกวเจี้ยน รู้จักใช้คน มีที่ปรึกษาคนเก่งสองคน คือ เหวินจ้ง และฟ่านหลี โกวเจี้ยนเชื่อถือและวางใจสองที่ปรึกษา ไม่เคยหวาดระแวง ในขณะที่ อู๋อ๋องฟูชา ใช้คนไม่เป็น ในที่สุดก็ต้องเสียทีโกวเจี้ยนจนได้

ฟ่านหลีมองออกว่าอำมาตย์ป้อผีมีความโลภ จึงให้สินบนซื้อตัวมาเป็นฝ่ายตน และสามารถคัดเลือกสาวงามเพื่อให้ฟูชาหลงใหล สามารถใช้แผนสาวงามเพื่อล่มเมือง เป็นที่มาของเรื่องราวของไซซี

การศึกคือการค้า เป็นที่มาของบัญญัติข้อที่เจ็ดของเถาจูกง

เถาจูกงหรือฟ่านหลี่ในอดีต ได้นำวิธีการใช้คนในการศึกมาใช้เป็นหลักในทางการค้าด้วย หลายคนที่ขี้เกียจอ่านประวัติศาสตร์ ไม่ชอบอ่านกฏเกณฑ์ ถือว่าตนเก่งงานอยู่แล้ว ถ้าประสพความสำเร็จแล้ว ก็ไม่ต้องอ่าน ส่วนเราๆท่าน ถ้าอ่านแล้วผ่านไปเหมือนดูหนัง รู้ว่าดี แต่ไม่เอาไปลองทำ เราก็ไม่สามารถรู้ได้ว่าถ้าทำตามทุกอย่างแล้วจะสำเร้จหรือไม่ จริงไหม 

เก่งดวง ไม่เก่งงาน ไม่เก่งทำ ไม่เก่งเพียร ก็ "สำเร็จ" ไม่ได้