สาระจากเมืองมังกร ตอนที่ 9 ปัญญาของก้วนจ้ง (ม้าแก่ชำนาญทาง)

โดย อาจารย์แอน 
 

          ในช่วงของรัฐฉีมีอำนาจ ก็ใช่ว่าจะมีรัฐเดียวเท่านั้นที่มีอำนาจ ยังมีรัฐอื่นๆ ที่มีอำนาจตามขึ้นมา ในยุคชุนชิวจะมีรัฐที่มีความเจริญรุ่งเรืองอยู่ทั้งหมด คือ รัฐ ฉิน ฉี ฉู่  คือ  ตัว ฉ ทั้ง 3 รัฐเลย ส่วน จ้าว เหว่ย เอี้ยน หาน หรือกระทั่ง รัฐซ่ง รัฐจิ้น เหล่านี้ก็ค่อยๆ รวมตัวกันมาภายหลัง ทั้งสิ้น

ในสมัยเลียดก๊กจะแบ่งออกมาเป็นรัฐต่างๆ ในช่วงสงครามระหว่างรัฐที่เรียกว่ายุค ชุนชิว พอถึงสมัยจ้านกว๊อยังเหลือเพียงแค่ 7 รัฐ ดังนั้น ประเทศจีนในยุคนี้ เจ้าผู้ครองนครรัฐต่างๆก็บริหารของตัวเองให้เข้มแข็ง และต่างก็มีที่ปรึกษา มีอุดมการณ์ที่แตกต่างกันไป และมีมากมายหลายร้อยสำนัก เรียกว่า เป็นยุคร้อยสำนักก็ว่าได้ นักปราชญ์เกิดขึ้นมากมายในสมัยนี้ อาจจะเพราะว่าเมื่อมีการบริหารบ้านเมืองโดยมีราชวงศ์โจว หรือว่าบทบัญญัติของโจวกง หรือเจียงไท่กง 2 ท่านนี้เป็นแบบอย่าง รัฐต่างๆ ก็หาที่ปรึกษาที่เหมือนเจียงไท่กง หาเสนาบดีที่เหมือนท่าน
 

โจวกง  เพราะ 2 ท่านนี้ที่ทำให้รัฐเจริญ

ดังนั้น จึงมีสำนักต่างๆ ที่สอนให้คนเป็นเสนาบดีที่เก่งกาจ เป็นที่ปรึกษาที่เชี่ยวชาญ และต่างก็แสวงหาคนดีมีฝีมือมาช่วยรัฐของตน

เมื่อบริหารรัฐให้เข้มแข็งก็ต้องการขยายอาณาเขต ศึกสงครามระหว่างกันก็ตามมาผู้ที่เดือดร้อน ก็คือ ประชาชนที่อดอยาก แม้ว่า ต่อมาจะมีสำนักต่างๆ พยายามจะบอกว่า รัฐที่ดีประชาชนต้องมีความสุข มีความมั่งคั่ง

แต่รัฐต่างๆ ก็ยังคงพาแสวงหาอำนาจกันก่อน เพราะคิดว่าหากมีอำนาจแล้ว ความอุดมสมบูรณ์ ความมั่งคั่ง กินดีอยู่ดี ก็จะตามมาเอง

ดังนั้น กว่าจะกินดีอยู่ดี สงครามก็กินเวลาไปถึง 300 กว่าปีเลยทีเดียว เป็นยุคที่ประชาชนลำบากที่สุดในประวัติศาสตร์จีนก็ว่าได้ เนื่องจากว่าเกิดสงครามขึ้นทุกหนทุกแห่ง ทุกหย่อมหญ้า และมีการแก่งแย่งชิงดีชิงอำนาจทับถมกัน โดยที่เจ้าผู้ครองหรือว่ากษัตริย์ตัวจริง คือ ราชวงศ์โจวนั้นทำอะไรไม่ได้ คือ อาจจะเป็นปลายปีที่ 700 หรือ 800 ของราชวงศ์โจว ซึ่งท่านเจียงไท่กงได้กำหนดไว้ว่าอายุของราชวงศ์โจวมีเพียง 800 ปี

รัฐฉีเป็นรัฐที่มีอำนาจมากเลยทีเดียว ไม่ว่าจะเป็นยุคใดสมัยใดก็ตาม ไม่ว่าจะเป็นเลียดก๊ก ชุนชิว หรือจ้านกว๊อ รัฐฉีนี้มีอำนาจมาโดยตลอด

แต่ถึงจะมีอำนาจอย่างไร ก็ต้องมีศึกสงคราม แล้วก็มีทั้งชนะและก็พลาดท่าเสียที  
 

ฉีหวนกงก็เป็นกษัตริย์องค์หนึ่ง ถึงแม้ว่าจะเข้มแข็งเพียงใดก็มีวันที่ถูกล่อหลอกให้พ่ายแพ้ได้  

ตอนนั้นฉีหวนกง(齐桓公)ออกรบพร้อมกับก้วนจ้ง (管仲) แล้วก็ถูกล่อออกไปยังหุบเขา ทะเลทราย เมื่อยกทัพตามไปตีแล้วพ่ายแพ้ จึงหนีเข้าไปอยู่ในหุบเขา หาหนทางออกไม่ได้เพราะว่ามีพายุทะเลทราย มีหมอก อย่าลืมว่า รัฐฉีอยู่ทางด้านตะวันออกเฉียงเหนือ เมื่อเลยขึ้นไปก็เป็นแถบทะเลทรายแล้ว การรบก็เกิดขึ้นในบริเวณนั้น  เมื่อหลงกลติดกับจะทำอย่างไร 

ก้วนจ้งมีความฉลาดเฉลียวมาก ก็บอกว่าม้าของเราเป็นม้าชำนาญ เพราะฉะนั้นปล่อยให้มันเดินหาทางกลับ แล้วเราก็เดินตามม้า

 

ในที่สุด ก็สามารถออกมาได้ เป็นที่มาของคำพังเพยของชาวจีน ม้าแก่ชำนาญทางหาทางกลับ เพราะสามารถนำกองทัพทั้งหมดออกจากบริเวณนั้นได้

คำพังเพยอันนี้ก็มีความหมาย ผู้ที่มีความชำนาญในเรื่องของหน้าที่การงาน ก็ย่อมเป็นผู้ชำนาญ เราสามารถนำมาปรับประยุกต์กับปัจจุบันได้
 

ดังนั้น บางครั้งผู้ที่ทำงานมานานเป็นผู้เชี่ยวชาญ มีอายุมากกว่า อาจจะทำงานช้า แต่ก็รอบคอบ ทุกครั้งที่เกิดปัญหาในหน้าที่การงาน ลองกลับไปปรึกษาผู้ที่ผ่านช่วงเวลาของอุปสรรคความยากลำบากมา ก็อาจสามารถชี้ทางและปัญหาต่างๆ ให้ได้

หรือ ชมรายการได้ที่ http://www.youtube.com/watch?v=J4Cog1BJUss